Autor: Karol Kępka
Podatkiem powinno
obciążać się swoich obywateli w sposób sprawiedliwy, równomierny. Tak właśnie
jest w Norwegii. Podatki płaci każdy wg własnych możliwości. To główna zasada
norweskiego systemu podatkowego, która ma na celu zredukowanie różnic
majątkowych w społeczeństwie. Stanowi ono główne źródło dochodu państwa co oznacza, że
dzięki nim utrzymywane są m.in. szpitale, oświata, wojsko, transport.
W Norwegii wyróżniamy
podatki bezpośrednie (podatek majątkowy i dochodowy) i pośrednie. Bezpośrednie to podatek majątkowy, czyli taki który jest naliczany
z tego co się dotychczas zgromadzony przez osobę fizyczną lub przedsiębiorstwo
oraz podatek dochodowy (który wynosi średnio 30%), naliczany na podstawie
zarobków z pracy, działalności gospodarczej czy innych dochodów. Podatek od
towarów i usług to już podatek pośredni. Podatek merverdiavgift czyli norweski
VAT pełni funkcję podatku pośredniego. Jest to procentowy dodatek do znacznej
części usług i towarów. Istnieją też w norweskim systemie podatkowym opłaty
specjalne od towarów szkodliwych dla zdrowia ludzkiego oraz dla środowiska.
Ustalenie opłat specjalnych ma na celu zachęcić do mniejszego nabywania takich
towarów. Opłaty te nałożone są na takie towary jak alkohol, papierosy czy
benzyna. Pośrednim podatkiem jest również cło. Jest to podatek który jest
nakładany na importowane towary i usługi. Istotne jest aby w zeznaniu
podatkowym podać cały dochód jaki uzyskało się w Norwegii. Uzyskany dochód
decyduje o tym, z jakichś świadczeń z sektora publicznego można korzystać.
Chcąc prowadzić
działalność gospodarczą w Norwegii należy przedsiębiorstwo zarejestrować w Brønnøysundregisteret czyli w Norweskim Rejestrze
podmiotów Gospodarczych, a następnie należy skontaktować się z lokalnym urzędem
podatkowym w celu ustalenia zaliczki na podatek. Inaczej jest, kiedy w grę
wchodzi zagraniczny przedsiębiorca. Ten w celu ustalenia kwoty zaliczki na
podatek musi porozumieć się z Centralnym Urzędem Podatkowym ds. Zagranicznych
czyli z Sentralskattekontoret for utenlandssaker.
Należy
poinformować urzędy o swoim dochodzie, o swoim majątku, jeśli prowadzi się
działalność gospodarczą, aby przedsiębiorcy nie ukrywali swoich pieniędzy przed
państwem. Dane dotyczące majątku i dochodów podajemy w zeznaniu podatkowym. W
Norwegii zeznanie podatkowe można złożyć w dwóch formach. W formie pisemnej i
elektronicznej. Od tego w jakiej formie złożymy zeznanie podatkowe zależy
termin złożenia. W formie pisemnej należy zeznanie złożyć do 30 kwietnia, zaś w
kwestii formy elektronicznej podatnik ma więcej czasu, gdyż swoje zeznanie
złożyć do 31 maja. Podatnik sam jest odpowiedzialny za to, aby do urzędy
dostarczyć prawidłowe informacje.
Jeśli
chce się podjąć pracę w Norwegii, warto należy wybrać się do urzędu
podatkowego. Pracownik musi zgłosić się po kartę podatnika. Jest to dokument,
który określa, ile podatku powinien potrącać pracodawca. Dowodem na to, że
pracodawca potrącił podatek jest dowód wypłaty, w którym jest wprost podana
kwota, jaką pracodawca odprowadził. Jeśli obowiązek płacenia podatku nie został
dochowany, to odpowiedzialność ponosi pracownik, gdyż to on ponosi
odpowiedzialność za nieprawidłowości podatkowe wynikające z jego wynagrodzenia.
Na karcie podatnika znajduje się również numer identyfikacyjny, którym
pracownik może posługiwać się w norweskich urzędach podatkowych ale także w
innych instytucjach publicznych.
W
sytuacji gdy jest się pracodawcą należy dbać o to, aby odprowadzać podatek na
podstawie karty podatnika która została dostarczona przez pracownika.
Pracodawcę także czeka opłata na składkę na ubezpieczenie społeczne za
pracowników, którzy systemowi ubezpieczeń społecznych w Norwegii podlegają.
Po
złożeniu zeznania podatkowego należy oczekiwać na jego rozliczenie. Rachunek
jest w tym przypadku prosty. Jeśli podatnik zapłacił za dużo podatku, to
dostanie pieniądze za nadwyżkę, jeśli za mało, to zostanie wezwany do zapłaty.
Okres oczekiwania na rozliczenie zależy od tego czy mamy norweskiego czy
zagranicznego pracodawcę. Jeśli norweskiego, to rozliczenia należy spodziewać
się już w maju. Dłuższy czas oczekiwania jest w przypadku pracodawcy
zagranicznego, ponieważ rozliczenie może pojawić się dopiero w październiku.
Polak
pracujący w Norwegii musi dbać głównie o to aby dostawać potwierdzenie
wynagrodzenia za każdy miesiąc. W kwestii podatków istnieje szeroka gama
przedsiębiorstw, które odpłatnie zajmują się między innymi zeznaniami i
zwrotami.